Philip K. Dick’in We Can Remember It for You Wholesale kitabını bir sahafta görüp, 150TL’ye satın almıştım. Hayatımda para harcayarak satın aldığım en güzel şeylerin başında gelebilir.
Şimdi gözümün önüne geldi yeniden, aklımda toparlamışken bir şey anlatmak istiyorum. Kitabın adına kitabı satın alırken dikkat etmemiştim. Her gördüğümde bir boşluğa düşüyorum.
Okuduktan sonra bir şey kavramaya başladım. Kitap bireyin kimliği, gerçeklik algısı ve hafızanın manipülasyonu üzerine ustaca yazılmıştı. Kısaca, insanların önemli biri olma arzusu üzerine bir kitap olduğunu da söyleyebiliriz. Hatta kitabı okuduktan sonra böyle bir cümle kurabildiğim için çok sevinmiştim.
Kitabın adını çok merak ettiğimden, sonradan anlamaya başladım; aslında tüketim kültürüne bir göndermeydi. Çünkü hafıza bireyin en kişisel ürünüdür. Aslında bir unsuru demek de uygun, ama bir ürün olmasının, bence, ne anlatmak istediğini daha açık hâle getiriyor. Mesela bir anı düşünün, bunu anıyı satın alabilir misiniz?
Türk Dil Kurumu‘na göre, anı kelimesinin anlamı şudur: Geçmişte yaşanmış çeşitli olaylardan belleğin sakladığı her türlü iz; hatıra.
Eğer soruya cevabınız evet ise, hafızanızın metalaştırılabildiğini ve ticari bir ürüne/mala indirgenmesini doğal karşılıyorsunuz.
Bir düşünün…
Evet. Kitabı okuduktan sonra anladıklarımı en az on kere düşünmüştüm; hâlâ otobüste, vapurda, yolda yürürken aklıma hep bu var.
Bu kitap tüketim toplumunun insanlar üzerindeki bir bıçak kesiği kadar gerçek ve acı verici gerçekliğini ortaya koyuyor. Philip K. Dick‘in We Can Remember It for You Wholesale‘i herkes okumalı, diye düşünüyorum. Kader Ajanları adlı Türkçe çevirisi var. Alfa Yayınları’ndan okuyabilirsiniz.
Neden bunu yazdım?
Ben kitaplarımın yanı sıra senaryo da yazıyorum. Hatta şu an üzerinde çalıştığım birkaç senaryo var, ama öncelikli olarak bir bilim kurgu senaryosu yazıyorum. Bir aksilik olmazsa, senaryoyu okumak isteyen yapımcılarla paylaşmak istiyorum. Bir de roman yazarı senarist olamaz, diyenler var. O konuda da bir gün bir şey yazacağım, ama şu an konumuz bu değil.
Şimdi yarın öbür gün, ‘Sen neden kitabında ve senaryolarına bu kadar keskin dil ve vurgular kullandın’, diye sorarsalar, ilk işaret edeceğim yazarlardan biridir Philip K. Dick. Benim dünyaya bakış açımı değiştirmiştir. Eminim, sizler için de çok çarpıcı ve iyi olacaktır.
Bir de, 1990 yapımı Paul Verhoeven’in yönettiği Dan O’Bannon, Ronald Shusett ve Gary Goldman gibi isimlerin senaryosunu yazdığı Total Recall diye bir film var. We Can Remember It for You Wholesale, bu filmin bel kemiğini oluşturur.